Türkçe Bilgi , Ansiklopedi, Sözlük

Çeşitli konularda makaleler içeren ve kullanıcıların yorum yazarak bilgi eklediği genel bilgi ve başvuru sitesi

Youtube

Kanalımıza abone oldunuz mu?

Youtube kanalımıza abone olarak hem sitemize destek olabilirsiniz hem de bilgilendirici videolarımızdan haberdar olabilirsiniz.

Hemen Abone Ol!

İletişim Bilgisi

Aşağıdaki bilgileri kullanarak site hakkında bize ulaşbilirsiniz

Telefon: +90 536 686 91 70

[email protected]

Yıllık ücretli izin uygulamaları



İzinli işçinin istirahat alması
İş Kanununda yıllık ücretli iznini kullanan işçinin hastalanması ve istirahat alması durumunda geçen sürenin yıllık izinden sayılıp sayılmayacağı konusunda bir düzenleme yoktur. İşçinin yıllık izin kullanmasındaki asil amacın dinlenmesi olduğunu kabul ettiğimize göre izinde hastalanan işçinin istirahatli olduğu sürenin yıllık izin süresinden sayılmaması gerekmektedir.
İzinli işçinin istirahat alması
İş Kanununda yıllık ücretli iznini kullanan işçinin hastalanması ve istirahat alması durumunda geçen sürenin yıllık izinden sayılıp sayılmayacağı konusunda bir düzenleme yoktur. İşçinin yıllık izin kullanmasındaki asil amacın dinlenmesi olduğunu kabul ettiğimize göre izinde hastalanan işçinin istirahatli olduğu sürenin yıllık izin süresinden sayılmaması gerekmektedir.
Ancak işçi, yıllık izninin sona erdiği tarihte istirahat süresi de sona ermek şartıyla işine dönmelidir. Daha sonra, uygun bir zamanda izinde raporlu olarak geçirdiği süre kadar izin kullanma talebinde bulunabilir. Yukarıda belirttiğimiz üzere, dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izine mahsup edilemeyecektir. Yine izinde çalışma yasağı ve izinin bölünemezliği kuralları bu görüşü desteklemektedir. Yani yıllık izinden amaç anayasada da belirtildiği üzere işçinin tam olarak dinlenmesinin sağlanmasıdır.

Toplu izin
İşveren nisan ayı başı ile ekim ayı sonu arasındaki süre içinde, işyerinin ve işçilerin tümünü kapsayan toplu izin uygulayabilir.
Toplu izin uygulamasına gidildiğinde, izin kurulu izin çizelgelerini, toplu izne çıkacak işçiler aynı zamanda izne başlayacak ve Kanunun 53'üncü maddesindeki izin sürelerine ve yol izni isteklerine göre her işçinin izin süresinin bitimini gösterecek biçimde düzenler ve ilan eder.
Toplu izin dönemleri, bu dönemlerde henüz yıllık ücretli izin hakkını kazanmayan işçileri de kapsayacak şekilde belirlenebilir. Şu kadar ki, ertesi yıl veya yıllarda bu toplu izin yönteminin uygulanmaması halinde, bu durumda olanların gelecek yıllık ücretli izne hak kazanacakları tarih, genel esaslara göre belirlenir.

Yıllık ücretli izin kaydı
İşveren;çalıştırdığı işçilerin yıllık ücretli izin durumlarını gösteren, yıllık izin kayıt belgesini tutmak zorundadır.
İşveren, her işçinin yıllık izin durumunu aynı esaslara göre düzenleyeceği izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edebilir.

İzin Kurulu
İşçi sayısı yüzden fazla olan işyerlerinde işveren veya işveren vekilini temsilen bir, işçileri temsilen iki kişi olmak üzere toplam üç kişiden oluşan izin kurulu kurulur.
Kurula işveren temsilcisi başkanlık eder. Kurulun başkanı dışında kalan işçi üyeleri ve yedekleri işyerinde varsa, işyeri sendika temsilcileri tarafından seçilir.
Sendika temsilcileri seçilmemiş işyerinde izin kurulunun işçi üyeleri ve yedekleri, o işyerindeki işçilerin yarıdan bir fazlasının katılacağı bir toplantıda açık oyla seçilir. İzin kurulu başkanı ile üye ve yedekleri işyerinde işveren tarafından ilan edilir. Asil üyelerin yokluğunda yedeklerin biri başkanın çağrısı üzerine toplantıya katılır.
Herhangi bir nedenle eksilen üye ve yedekler aynı şekilde tamamlanır. İzin kurulu üyelerinin seçimi iki yılda bir yapılır. Yeni izin kurulu üyeleri seçilinceye kadar eski kurul üyeleri görevine devam eder.

İzin ücreti
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini, ilgili işçinin izne başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek durumundadır. (İ.K, m. 57/I) Bunun için öncelikle işçinin günlük ücretinin bulunması gerekecektir. Maddede belirtilen yıllık izin ücretinin avans olarak ödenmesinin neyi anlattığı açıklanmamıştır. Hak edilip de daha sonraki bir tarihte kullanılacak yıllık izne ait ücretin şimdiden ödenmesi kastedilmiş olabilir.
Günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmayıp akort komisyon ücreti, kâra katılma ve yalnız servis karşılığı gibi belirli olmayan süre ve tutar üzerinden ücret alan işçinin izin süresi için verilecek ücret, son bir yıllık süre içinde kazandığı ücretin fiili olarak çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama üzerinden hesaplanır. (İ.K. m. 57/III)
Ancak son bir yıl içinde işçinin ücretine zam yapıldığı takdirde, izin ücreti; işçinin izine çıktığı ayın başı ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalışan günlere bölünmesi suretiyle bulunur.
Yüzde usulünün uygulandığı yerlerde izin ücreti, yüzdelerden toplanan paraların dışında işveren tarafından ödenecektir.
Günlük ücretin hesaplanmasında fazla çalışma karşılığı alınacak ücretler, primler, normal çalışma saatleri dışında hazırlama, tamamlama, temizleme işleri için verilen ücretler, sosyal yardımlar, ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil ücretleri hesaba katılmayacaktır.
Yargıtay tatil ücretinin hesabında olduğu gibi, yıllık izin ücretinin hesabında çıplak ücretin esas alınacağına hükmetmiştir. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
Yıllık izin kullanılmadan iş akdi sona ermiş ise, kullandırılmayan yıllık ücretli izinlerin ücretinin işçiye ödenmesi gerekmektedir. Yargıtay, çalışmakta iken izin ücretini talep etmediği gerekçesiyle işçinin isteğini reddeden mahkeme kararını bozmuş ve izin ücretinin ödettirilmesi gerektiği kararını vermiştir.

Yıllık izinde çalışma
Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi için kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir. Çünkü, işçinin, işveren tarafından sağlanan ve karşılığı çalışma olmaksızın ödenen serbest zamanın dinlenme amacına ters düşer biçimde kullanılması Medeni Kanunun ikinci maddesindeki dürüstlük kuralına aykırıdır.
Buna karşılık işçinin işverenin bilgisi dahilinde çalışması, dürüstlük kuralına aykırı değildir ve işverene ödediği ücreti geri alma hakkı doğurmaz. Yine işçinin yıllık ücretli izin süresinde ücret karşılığı olmadan yardım amacıyla çalışması yıllık izinde çalışma yasağına aykırı görülmemektedir.

Sözleşmenin feshinde izin ücreti
Yıllık ücretli izin hakkını kazanan işçinin iznini kullanmadan iş akdinin sona ermesi durumunda, hak edip de kullanmadığı izin ücreti işçiye ödenir. Hizmet akdinin işçi veya işveren tarafından feshedilmesinin önemi yoktur. Hatta sözleşmenin işveren tarafından feshedilmesinin haklı bir nedene dayanmasının da izin ücretinin ödenmesine etkisi yoktur. Eğer sözleşme sona ermeden önce işçi yıllık ücretli izin hakkını kazandı ve kullanmadıysa ücretini alacaktır.
Kullanılmamış izin ücretinin ne olacağı da ayrı bir tartışma konusudur. Kabul etmek lazım ki kullanılmayan izin ücreti, işçinin son ücreti üzerinden hesaplanarak ödenmelidir. İzinin ait olduğu yıl ücretini baz alarak ödeme yapmak doğru olmayacaktır.
İşveren tarafından hizmet akdinin sona erdirilmesi halinde söz konusu olan bildirim süresi ve iş arama izinleri, yıllık ücretli izin süreleriyle iç içe giremez.

Kaynak: Türkiye Gazetesi

Görüşün Nedir?

Karakter Sayacı:
0