Türkçe Bilgi , Ansiklopedi, Sözlük

Çeşitli konularda makaleler içeren ve kullanıcıların yorum yazarak bilgi eklediği genel bilgi ve başvuru sitesi

Youtube

Kanalımıza abone oldunuz mu?

Youtube kanalımıza abone olarak hem sitemize destek olabilirsiniz hem de bilgilendirici videolarımızdan haberdar olabilirsiniz.

Hemen Abone Ol!

İletişim Bilgisi

Aşağıdaki bilgileri kullanarak site hakkında bize ulaşbilirsiniz

Telefon: +90 536 686 91 70

[email protected]

Cümle Türleri

Makale Sayfaları
Cümle Türleri
YÜKLEMİNE GÖRE CÜMLELER
ANLAMLARINA GÖRE CÜMLELER
ÖĞELERİNİN DİZİLİŞİNE GÖRE CÜMLELER
YAPILARINA GÖRE CÜMLELER

YAPILARINA GÖRE CÜMLELER

Cümleler yapılarına göre 3 gurupta ayrılır.

A)Basit cümle

B)Birleşik cümle

C)Sıralı cümle


A)BASİT CÜMLE:

Tek yüklemi bulunan tek yargı bildiren cümlelerdir.

*Çalıkuşu, Damga, Acımak, Bir Kadın Düşmanı, Dudaktan, Kalbe romanları R.N. Güntekin' e aittir.

*Seninle bir daha görüşmeyeceğim.

*Halit Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünün edebiyatının en büyük romancısıdır.

*İkinci Yeni sanatçıları şiiri soyutlaştırmışlardır.


B) BİRLEŞİK CÜMLE:

Birleşik cümleleri dört gurupta incelenir.

1)GİRİŞİK BİRLEŞİK CÜMLE:

İçinde fiilimsi (isim fiil, sıfat fiil, zarf fiil)bulunan cümlelere denir.Fiilimsinin yer aldığı bölüme yan cümle asıl yüklemin bulunduğu bölüme de temel cümle denir. Bir cümlede kaç tane fiilimsi varsa o kadar yan cümle var demektir.

*Beni soranı, gördün mü? (Yan cümlecik Temel cümlenin b.li nesnesidir.)

*çalışan kazanır. (Yan cümlecik temel cümlenin öznesidir.)

*Seni görünce mutlu oluyorum. (Y.C.T.C nin Z.T dir.

*Seni seven insanları sen de sev.(Y.C.T.C nin B.li Nesnesidir.)

*Beni dinleyin herkese teşekkür etmek istiyorum

ÖRNEK Aşağıdakilerden hangisinde dizeler basit cümle oluşturmaktadır.

A)Mustafa Kemal barış olmuş. Gürül gürül akan ırmaklarda

B)Mustafa Kemal özgürlük olmuş Özgürlük diye çarpan yüreklerde

C)Mustafa Kemal bereket olmuş Uzanıp giden bu topraklarda

D)Mustafa Kemal türkü olmuş İnanmış

E)Mustafa Kemal ülkü olmuş

2)İç içe Birleşik Cümle (Kaynaşık Cümle):

Bir cümle başka bir cümlenin içinde yer alır ve onun bir öğesi olursa buna iç içe birleşik cümle denir.İç cümle temel cümlenin öznesi, nesnesi ya da başka bir öğesi olabilir.

*Ben gidiyorum. dedi. (iç cümle temel cümlenin nesnesi

iç cümle TC

*Ben büyüdüm, diyorsun. (iç cümle temel cümlenin

i.c TC

nesnesi durumundadır)

*Adam: beni burada bekleyin. dedi.( iç cümle temel cümlenin nesnesi durumundadır)

3)Şartı Birleşik Cümle:

Yan cümleciği – se,mi ile kurulan ve temel cümlenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini koşula (şarta) bağlayan cümledir.

*Görürsem söylerim.

*Çalışmadın mı başarılı olamasın.

*Sen gelirsen ben de gelirim.

4) Ki'li BİRLEŞİK CÜMLE:

Ki bağlacıyla birbirine bağlanan cümlelere denir.

* Benimle konuş ki seni anlayayım.

* Dürüst ol ki insanlar sana güvensin.

* Düzenli çalış ki kazanasın.

* Şiir o kadar güzel okudu ki şaşırdım kaldım.

3) SIRALI CÜMLE:

İçinde birden çok tamamlanmış yargı bulunan cümlelere denir.Sıralı Cümleler 2 gurupta incelenir.

1)Bağımlı Sıralı Cümle

Öğrenilen en az biri ortak olan sıralı cümlelerdir.

* Yaşlı kadın buraya kadar geldi sizi sordu (özne ortak)

*Beni aramış ama bulamamış (özne ve nesne ortak)

*Türkiye de bu kitabı bastırmış satmıştı. (özne DT, N ortak)

*Onu bana beni ona şikayet eder. (yüklem ortak)

*Yazın Antalya ya gider orada gezerdik (özne ve zarf tümleci ortak )

2)Bağımsız Sıralı Cümle :

Öğelerinden hiçbiri ortak olmayan cümlelerdir.

*Evden sessizce çıktık sokakta lambalar yanmıyordu

*Yağmur durmuştu yollar çamurdan görünmüyordu

* O geziyordu ben çalışıyordum

*Deneme başka şeydir felsefe başka şeydir.

Not: Bazı kaynaklar ama fakat çünkü gibi bağlaçlarla birbirine bağlayan cümleleri bağlı cümle olarak kabul eder.

*Bu işe başlıyorum;ama bugün bitiremem.

*Sabahı severiz; çünkü gündüzün başlangıcıdır.
<< Önceki - Sonraki Sayfa >>

16 Yorum - Senin Görüşün Nedir?

#1 öğrenci
-
nurcan
-
2015-02-16 15:54:32 +12

Bizim öğretmenler daha güzel anlatıyorlar

#2 tatlı öğretmen im
-
leyla
-
2015-02-16 15:57:14 +22

Daha açıklamalı ve daha çok bilgi ve daha çok örnek vermelisiniz

#3 hoca
-
onur
-
2015-02-22 12:22:54 +11

Hoca 100ornek dedi be

#4 teşekkurler
-
hazal
-
2015-03-01 18:06:17 +10

Allah razi olsun cok sag ol

#5 kitap
-
tahsin
-
2015-03-30 15:34:11 +10

bence biraz daha ayrıntılı olmalı

#6 ile kelime
-
derya
-
2015-04-11 16:51:35 +8

Bence burada bazı şeyler eksik

#7 ile kelime
-
derya
-
2015-04-11 16:53:28 +9

Öğretmenimiz daha güzel anlatıyor

#8 62 teşekkür
-
aleyna
-
2015-05-16 18:56:33 +9

Bence çok güzel kim ypmışsa teşekkür ederim onun sayesinde 95 aldım

#9 Ödev
-
Cem
-
2016-01-04 17:29:01 +10

Güzelmiş ama çok az bana 100 tane gerekli

#10 TÜREMİŞ
-
GDFVC
-
2016-02-25 16:21:40 +8

CÜMLELER ARTIK YARDIM BEKLİYO ÇOK AZ CÜMLE VE LÜTFEN ALTINI ÇİZİN

#11 Masal
-
Masal
-
2016-11-27 05:30:20 +6

Bence güzel eline saglik

#12 H_S_M_D_H_M_H_S
-
İbo can
-
2018-12-06 20:56:28 +2

Size çok teşekür ederim
Bana çok yardımcı oldunuz ????????????

#13 örnek
-
İlker Emin
-
2019-02-20 20:47:38 +3

Biraz
daha fazla örnek olabilirdi

#14 Yok
-
Tolga
-
2020-11-03 14:47:43 +1

Normalde 31 tane olması şazım ama siz çok az koymuşsunuz

#15 Örnek
-
Tolga Gökdoğan
-
2020-11-03 14:49:28 +3

Normalde hocalar bize 31 tane örnek olarak anlattılar ben çoğunu anlamadım sizin de daha fazla örnek koymanız lazım

#16 Yüklem
-
Haydar
-
2022-11-01 23:46:36 +1

Ya ben sabahtan beri bu cümlelere çalışıyorum sınavlara hazırliyom inşallah güzel puan alırım ben 100%80 bekliyorum inşallah alırım

Görüşün Nedir?

Karakter Sayacı:
0