Türkçe Bilgi , Ansiklopedi, Sözlük

Çeşitli konularda makaleler içeren ve kullanıcıların yorum yazarak bilgi eklediği genel bilgi ve başvuru sitesi

Youtube

Kanalımıza abone oldunuz mu?

Youtube kanalımıza abone olarak hem sitemize destek olabilirsiniz hem de bilgilendirici videolarımızdan haberdar olabilirsiniz.

Hemen Abone Ol!

İletişim Bilgisi

Aşağıdaki bilgileri kullanarak site hakkında bize ulaşbilirsiniz

Telefon: +90 536 686 91 70

[email protected]

Kahvenin kültürümüzdeki yeri

Kahve içtikten sonra en güzel teşekkür, "Ferah kahveleri olsun" sözüdür.



Kahvenin edebiyatımızda, kültürün değişik alanlarında da özel bir yeri var. Kahveyle ilgili deyimler, atasözleri, maniler, şiirler, şarkılar var. Kız istemeye gidince, ta Osmanlı'dan bu yana, kahveleri sunan gelin adayının etraflıca görülebildiği nadir anlardan biri, elinde tepsi, kahvelerin içimi bitinceye dek beklemesidir. Bu arada damada içirilen bol tuzlu kahveyi de atlamamak gerek. Kahve öncesi ikram edilen su, kahveyi ağızda kalan tüm tatlardan arındırarak, sadece içilecek kahvenin tadını yerleşmesini sağlamak içindir. Osmanlı'da varolan acı kahve öncesi tatlı şeker, lokum ikramı günümüzde terkedilmiştir. Saraylarda özel giysili, kahve ikramından sorumlu kahveci güzelleri de ancak turistik otellerde, ya da tatil köylerindeki özel gecelerde karşımıza çıkıyor. Ama hala kahveyi çekirdek olarak alıp, tavalarda kavurarak değirmende çeken tiryakiler, varlığını sürdürüyor.

Kahve falı artık bazı kişilerin geçim kaynağı. Hatta ilgi ve para çekmek için müşterilerinin falına baktıran kahvehaneler de var artık. "Fala inanma, ama falsız da kalma" düsturundan yola çıkıp, fala baktırmayan azdır sonucuna varabiliriz. "Neyse halim, çıksın falım" cümlesinin ardında ne ümitler saklıdır.
Üstad Abdülbaki Gölpınarlı'nın derlediği bir maniyle halk kültürümüzdeki kahveye geçelim:

"Kahvelerim pişti gel
Köpükleri taştı gel
İyi günüm dostları
Kötü günüm geçti gel."

Gelelim atasözleri ya da deyimlere...

"Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı vardır", "Kahve, tütün, keyifler oldu bütün", "Kahvenin yüzü kara, ama yüz ağartır",
"Acı kahvesini içmek", "Kahve peykesinde aleme nizam vermek"

Bir de nükteler, dizeler var:

"Gönül, ne kahve ister, ne kahvehane,
Gönül ahbab ister, kahve bahane"
"Ehli keyfin keyfini kim yeniler, kim tazeler?
Taze elden, taze pişmiş, taze kahve tazeler"
Bol köpüklü kahve, "üzerinde at nallanır" diye övülür. Geciken kahve için "Yemen'den yeni geliyor" diye şikayet edilir.

Kahveyle dilekler de dilenir. Bir evde kahve içtikten sonra en güzel teşekkür, "Ferah kahveleri olsun" sözüdür. Bandırma'da düğün armağanı vermenin de kahveyle bağlantılı bir geleneği vardır. Gelin evine "kahve içmesi"ne giden dost ve akrabalar, armağanlarını da o gün veriyorlar. Sadece kahve içmekle sınırlı kalmıyor, pasta, börek, çörek ikramı yapılıyor. Ev sahibi çalgıcılar getirtip, oyunlar oynanıyor. Gelin, bu davette gelinliğiyle oturuyor ve servise karışmıyor.

Kahvesini sade yaptırıp, şekerini yanına koyduranlar da var. Buna "yandan çarklı" deniyor. Bazı dedelerle torunlar arasında da bu konuda bir espri var. Kaç torun varsa, kahve fincanının tabağına onların sayısı kadar kesme şeker konuyor ve daha dede kahvesini içmeye başlamadan her çocuk kesmeşekeri kahveye batırarak ağzına atıyor "hakkını alıyor". "Kahve içme, kararırsın" sözü bizim çocukluğumuzda da söylenirdi ama hevesle baktığımızı gören büyüklerimiz fincanın tabağında bize kahve verirdi.

Zaman zaman kahve servislerinde ya da yapım şekillerinde ilginç durumlarla karşılaşabiliyoruz. Örneğin, Ankara'da bir pastanede kızgın kumda pişirilen kahve, Levent'te bir meyhanede kağıt peçeteyle sarılı olarak gelip, çakmakla yakılarak üstü açılan kahve, Balıkesir'de yanında likör ve bir adet çiçekle ikram edilen kahve gibi...

Yörelere göre de farklı kahveler var. Mardin'in süzme kahvesi "mırra" gibi... İçel'de de kenger bitkisinin tohumları kavrulup, çekilerek kahve gibi içiliyor.

Bir de kahvehaneler konusu var ki, o başlıbaşına uzun, ayrı bir konu... Hem tarihçesi, hem de türleri ile çok zengin kaynak bulabileceğimiz bir konu kahvehaneler...
(e-kolay)

4 Yorum - Senin Görüşün Nedir?

#1 aci kahve
-
Elif
-
2014-11-17 13:29:50 +2

Daha var...
Kahve aci olsada ,sevgi kadar tatli olmaktir
Bir fincan kahve dolu sohbet demektir.
Benden bu kadar,insallah odevinize yardimci olabilmisimdir"arkadaslar"....

#2 kahvehaneler
-
nüber
-
2014-11-24 17:01:28 +2

Gerçekten bizlerin bu kahve kültürüne sahip çıkmamız gerekir

#3 Merhaba
-
Zeynep
-
2016-12-13 19:56:58 +3

çok teşekkürler kompozisyon ödevim vardı ama daha kısa olsaydı

#4 off
-
1oR
-
2016-12-18 10:58:06 +3

Kendimiz daha güzel yapardık

Görüşün Nedir?

Karakter Sayacı:
0