Go oyununun kuralları

Go Tahtası
Go, üzerinde dikey ve yatay kesişen çizgilerden oluşan bir kare tahta üzerinde oynanır. Go tahtası boyutları 9x9, 13x13 ya da 19x19 çizgidir; 19x19 ise resmi turnuva boyutudur.
Kuralları anlatırken buradaki amacımıza en uygun boyut olan bir 7x7'lik tahta kullanacağız.

Geçerli Hamleler
Go oyununda hamleler çizgilerin kesişim noktalarına yapılır. Bu satranç ve dama gibi alışıla gelmiş diğer oyunlardan farklıdır. Şekilde oyun başlangıcındaki ilk dört hamleyi gösteriyoruz. Hamleler oynama sırasını göstermek için sıralanmıştır. Gerçekten de, go oyununda ilk hamleyi siyah yapmaktadır! Diğer bir geçerli hamle de, şekilde gösterilemeyen pas'dır. İki oyuncu da pas geçtiğinde oyun biter.


Taş Alma
Bir Go oyunu sırasında bir veya daha çok taş, çevresi tamamen çevrilerek; çevrelerindeki tüm açik noktalar doldurularak esir alınabilir.

Bir hamle sonra beyaz taşın etrafı tamamen sarılmış olacak ve tahtadan kaldırılacak. Tek bir hamle ile alınabilecek taşlar için "Atari"de denir.

Beyaz taş şimdi tamamen sarılmıştır. Böylece...

... tahtadan kaldırılır.

Eğer sıra beyazda olsaydı, başka bir taşın eklenmesi ile "kaçabilirdi".

Oyunun Amacı
Go'da amaç, tahta üzerinde rakibinizden daha fazla alan kazanmaktır. Bu kazanılan alan tahta üzerine yerleştirilen taşlarınız, artı tahta üzerine tehlikesizce yerleştirilebilecek olan taşlardır, örneğin sizin çizdiğiniz duvarın içi.
Yandaki şekil bir bitmiş oyunu gösteriyor. Bu oyunun sonucu : siyahın tahta üzerinde 11 taşı var ve kendi duvarlarının içine 16 taş ekleyebilir, beyazın ise tahtada 11 taşı var ve 11 taşını kendi duvarının içine ekleyebilir, böylelikle sonuç puan 11+16 - 11+11 eşittir 5 puan siyah için. Siyah bu oyunu almıştır.


Bir Örnek Oyun
7x7'lik bir tahta üzerinde örnek bir oyun gösteriyoruz. Bir şekil üzerinde çok fazla sayı olmasından çekindiğimiz için hamleleri iki ayrı şekle böldük.
İlk şekil, ilk 10 hamleyi göstermekte, ikinci şekil ise son 12 hamleyi göstermekte

İlk dört hamle daha önce Geçerli hamleler kısmındaki şekilde gördüğünüz hamlelerdir. 5. hamle ile siyah aynı zamanda beyazın alanını çalarak, tahta üzerindeki alanını büyültmeye çalışıyor. 8. hamle ile beyaz aynı taktiği uyguluyor. Tüm tahta üzerindeki sınırlar açık olarak belirlendiğinde oyun biter. Halihazırda Oyunun amacı kısmında gördümüz gibi siyah bu oyunu beş puan farkla alır.

Komi
Siyahın yukarıdaki oyun'da kazanmasının adil olmadığını düşünüyor olabilirsiniz. Çünkü, siyah ilk hamleyi yapmanın avantajına sahiptir. Bu sebepten dolayı beyaz oyuncunun ikinci olarak oynaması telafi edilir. Bu karşılığa komi denir.

Komi kesin kez tahta boyutlarına bağlıdır. Japon profosyonel go oyuncularına göre ise komi'nin 9x9, 13x13 ve 19x19 tahta boyutları için 5½ puan olması gereklidir.
Yukarıdaki oyunu 7x7 lik bir tahtada oynamıştık. Şimdi komi' nin 5½ puan olduğunu kabul edersek, o zaman beyazın oyunu ½ puan ile kazanması gerekir, bu olabilecek en ufak farktır.

Hendikap
Go'nun hoş olan özelliklerinden biri de sizin rakibinizle güzel bir oyun çıkartabilmeniz için aynı güçte/deneyimde olmanıza gerek olmamasıdır. Go oyunu size, oyuncular arasındaki seviyeyi eşitlemek için tahta üzerine bazı taşlar konmuş olarak oyuna başlamanıza izin verir. Büyük seviye farkları için daha çok taş ekleyebilirsiniz:

Bu taşlar hendikap taşları olarak isimlendirilir. Hendikap taşları çoğunlukla, tahta üzerinde belirtilmiş olan koyu noktalara yerleştirilir.