Türkçe Bilgi , Ansiklopedi, Sözlük

Çeşitli konularda makaleler içeren ve kullanıcıların yorum yazarak bilgi eklediği genel bilgi ve başvuru sitesi

Youtube

Kanalımıza abone oldunuz mu?

Youtube kanalımıza abone olarak hem sitemize destek olabilirsiniz hem de bilgilendirici videolarımızdan haberdar olabilirsiniz.

Hemen Abone Ol!

İletişim Bilgisi

Aşağıdaki bilgileri kullanarak site hakkında bize ulaşbilirsiniz

Telefon: +90 536 686 91 70

[email protected]

Osmanlı Askeri Teşkilatı

Makale Sayfaları
Osmanlı Askeri Teşkilatı
Osmanlıların İlk Askeri Teşkilatı
Kapıkulu Askerleri
Yeniçeri Ocağı
Cebeci Ocağı
Topçu Ocağı
Humbaracı Ocağı
Lağımcı Ocağı
Kapıkulu Süvarisi
Eyalet Askerleri
Akıncılar
Deliler
Tımarlı Sipahiler

TOPÇU OCAĞI
Top dökmek, top atmak ve top mermisi yapmak gayesiyle teşkil edilen bu ocak da, Kapıkulu ocaklarinin yaya kısmındandi. Efradi, Acemi Ocagi'ndan saglanirdi. Osmanlı ordusunda ilk top, Sultan I. Murad zamaninda 1389 yilinda Kosova Meydan Muharebesinde kullanilmistir. Yildirim Beyâzid tarafindan da gerek Istanbul muhasaralarinda gerekse Nigbolu kusatmasinda topun bir silah olarak kullanildigi, Asikpaşazâde tarafindan anlatilmaktadir. Görüldügü gibi Osmanlı Devleti'nin daha baslangiç yillarinda top, ordunun ayrilmaz bir parçasi haline gelmistir. Bununla beraber topun silahli kuvvetlerin agir ve önemli bir silahi olarak ordu ve donanmaya yerlesmesini saglayan, Fâtih Sultan Mehmet olmustur. Kale yıkan büyük toplar ile havan topunun mucidinin de Fâtih Sultan Mehmed oldugu belirtilmektedir. Bu silahin, askeriyedeki önemi o kadar büyümüs ve devlet ona o kadar ehemmiyet vermistir ki, patlatilamayan bir topun patlamasini temin eden kimseleri bile her türlü vergi ve rüsûmdan muaf saymistir.
Topçu ocaginin top döken kısmı ile top kullanan bölükleri ayri ayri idiler. Toplar, her zaman devlet merkezinde veya fabrikalarinda döktürülmezlerdi. Bazen kale muhasaralarinda kalelerin önünde de top imal edildigi görülmektedir. Nitekim Sultan II. Murad zamanindaki Mora ve Arnavutluk seferlerinde, daha sonra da Istanbul kusatmasinda develerle getirilen malzeme ile buralarda toplar döktürülmüstü.

Osmanlılar, gelecekteki ihtiyaçlarini karşılamak ve devamlı bir sekilde hazırlıklı bulunmak gayesiyle Istanbul'un disinda da top fabrikalari kurmuslardi. Bu fabrikalar, hudud veya hududa yakin yerlerde idi.

Bu yerler: Belgrad, Semendire sancaginin Baç (Beç) madeni, Budin, Içkodra, Praviste, Timasvar ile Asya'da Iran sinirina yakin Kerkük'ün Gülanber kalesi idi. Bu toplarin mermilerini yapan fabrikalar da Bilecik, Van, Kigi, Kamengrad, Novaberda ve Baç'da idi. Bu mermiler (yuvarlak=gülle) için de ayri ayri yerlerde depolar yaptirilmisti. Her yil ne kadar mermi ve gülle dökülecegi, Divan tarafindan planlanip Topçubasina bildirilirdi. Dökümhanelere de buna göre emir giderdi. Bir gülle dökümhanesinin yillik ortalama kapasitesi 20-24 bin aded arasinda degisiyordu. Bu mermilerin en küçükleri 320 gram agirliginda idi. Bunlar, "Sahî" denilen toplarin gülleleri idi. Sahîler, katir sirtinda tasinabilen ve yalniz iki topçu eri tarafindan kullanilabilen küçük, pratik, atesi seri ve müessir toplardi. "înce Donanma"yi meydana getiren nehir gemilerinde de bunlar kullanilirdi. Kale muhasaralarinda surlari yikmak için kullanilan toplar daha büyüktü. Bu toplarin gülleleri 70 kg. agirliginda idi. Top mermisi döken madenlerde dökücü ustalari ve yeterince isçi vardi Dökücüler, Istanbul'daki Tophaneden gönderilirlerdi.

Osmanlılar, sadece madenî degil, tas gülle de kullanmislardi. Bu gülleleri demir olanlardan ayirmak için "Tas gülle" tabirini kullaniyorlardi.

Topçu ocaginin en büyük zâbitine (subayina) "Sertopî" veya "Topçubasi" denirdi. Bundan baska Dökümcübasi, Ocak kethüdasi ve çavusu gibi yüksek rütbeli subaylari ile "Çorbaci" veya "Bölükbasi", Dökücü halifeleri" gibi subaylari ile Ocak katibi vardi.

Tophanede sivil memurlar da istihdam ediliyordu. Bunlar, Tophane Nâzin ile Tophane Emini idi. Tophane Emini, tophaneye alinan ve sarf edilen esyanin defterini tutar ve her sene hesabini verirdi. Tophane levazimi, bunun eli ile tedarik edildiginden vazifesi çok önemli idi. Bütün bunlardan anlasildigina göre Topçubasi, Dökümcübasi, Tophane naziri, top dökümcüleri kethüdasi, Tophane emini ve Topçu çavusu Tophane ocaginin yüksek rütbeli subaylarindandi.
Topçular, sayica "Cebeciler"e yakin idiler. XVI. asirda ocagin mevcudu 1204 nefer iken, XVII. asirda bu sayi 2026'ya kadar yükselmistir. Onyedinci asrin sonlarinda muharebelerin devami yüzünden sayilari 5084'e kadar çikmistir.

Oldukça islah edilmesine ragmen Sultan III. Selim'in tahttan indirilmesi (hal') esnasinda Kabakçi Mustafa'ya iltihak eden Topçu ocagi, isyana istirak etmisti. Halbuki Sultan Selim, bu ocagin, zamanin sartlarina göre islâh edilmesine ehemmiyet vermis, derece ve itibarlarini artirmisti. Vak'a-i hayriye esnasinda topçular, devlete sadik kalarak Humbaraci ve Lagimci ocaklari ile birlikte "Sancag-i Serif altina gelmislerdi. Yeniçeri ocaginin ilgasindan sonra Topçu ocagi yeni sekle göre tertip edilmisti.

Topçu ocagi ile çok yakindan ilgisi bulunan bir ocak daha vardir ki, bu da "Top Arabacilari Ocagi"dir. Osmanlılarin ilk dönemlerinde kullanilan toplar, deve, katir ve beygirlerle naklolunan küçük ve hafif toplardi. XV. asirdan sonra topçulugun büyük ölçüde gelismesi üzerine ve büyük toplarin dökülmesinden sonra, yenilik yapan Osmanlılar, bunlari araba ile savasa götürmeye basladilar. Demek oluyor ki bu ocak, toplarin daha ziyade tekemmül ederek arabalarla tasinmasindan sonra dogmustur. Arabacibasi adinda bir subayin komutasinda bulunan bu ocak da çesitli ortalara ayrilmisti.

11 Yorum - Senin Görüşün Nedir?

#1 aske
-
asyanur
-
2015-01-12 12:51:52 +10

kapıkule askeri maaşlı mıdır

#2 OSMANLI ORDUSU
-
RAHMET
-
2015-12-23 13:03:06 +8

BENCE GUZEL BİLGİLER YOKK

#3 OSSMANNLII
-
ECEEE
-
2015-12-23 13:04:38 +8

BEGENMEDİMMMMMM

#4 YENİÇERİ **OSMANLI***
-
Semih
-
2016-01-06 21:26:57 +9

(: TÜM DETEYLAR HARİKA BİR ŞEKİLDE AÇIKLANMIŞ EMEĞİ GEÇEN HERKEZİN ELLERİNE SAĞLIK :)

#5 Çok iyi
-
Ahmet hakan
-
2016-02-23 10:15:44 +7

Ama fazla uzun az kısaltırmısınız

#6 deliler
-
ramo
-
2017-11-19 22:16:33 +3

Bence deliler silahlı ve ordunun en önünde gider ve silahlıdırlar.

#7 KAPIKUIUASKERİİSİMIERİ
-
FATMA
-
2017-11-28 17:57:00 +4

GÜZEIİYİMİSÇOKGÜZEIBU

#8 Uzun
-
Rümeysa s.....
-
2017-12-10 16:10:52 +3

Çooooook uzun . Biraz kısaltılmalı.

#9 ohaaaaaaaaa
-
Zekeriya ÇİÇEK
-
2017-12-14 19:16:39 +3

çok uzun ben hepsini yazamam özeti lazımmmmmmmmmmmm

#10 cebeci
-
mehmet agaç
-
2017-12-16 18:56:45 +3

yardımınız için teşekür ederim

#11 Kapıkulu askerleri
-
Enes
-
2017-12-20 22:38:33 +2

Kapıkulu askerlerinde en çok maaş alan kim?Bileniniz varsa cevap verebilirmi.Teşekkür ederim.İyi çalışmalar.

Görüşün Nedir?

Karakter Sayacı:
0